MUHASEBE 3 - HAZIR DEĞERLER

1. DÖNEN VARLIKLAR

10. Hazır Değerler

100. Kasa
101. Alınan Çekler
102. Bankalar
103. Verilen Çekler Ve Ödeme Emirleri(-)
108. Diğer Hazır Değerler

100 KASA HESABININ İŞLEYİŞİ:

İşletmelerin nakit girişleri kasa hesabının borcuna, nakit çıkışları ise kasa hesabının alacağına kaydedilir. Kasa hesabının borç bakiyesi o andaki kasa mevcudunu gösterir. Hesap daima borç bakiyesi verir veya hiç bakiye vermez. Hiçbir şekilde kasa hesabı alacak bakiyesi vermez.

Örn: işletme bankaya 3500 tl parayı nakit yatırmıştır

BANKALAR                                                                3500

                                                     KASA                                                                                    3500

Örn: İşletmeye 20000 tl sermaye kondu

KASA                                                       20000

                    SERMAYE                                             20000

Örn: A İşletmesi 1000 tl lik senet tahsil etmiştir

KASA                                                        1000

                    ALACAK SENETLERİ                                  1000

Yabancı paralar karşılığında yapılan işlemlerde parayı bozdurduğumuz da eğer aldığımız günden daha değerliyse 646 KAMBİYO KARLARI değeri daha düşükse

ÖRNEK : 10.11.2011 tarihinde 1500 tl lik mal satılmış ve karşılığında 100 dolar alınmıştır dolar

a) 10 gün sonra dolar kuru 1,6 tl olduğundaki muhasebe kaydını

KASA                                                           1600

                    KASA/$                                                 1500

                    KAMBİYO KARLARI                                     100

b)10 gün sonra  dolar kuru 1,4 tk olduğundaki muhasebe kaydını yapın

KASA                                                           1400

KAMBİYO ZARARLARI                                         100

                    KASA/$                                                 1500

 

                                  

KASA NOKSANLARI

Kasanın fiili mevcudu ile Kasa hesabının kalanı eşit duruma getirilmek üzere gerekli kayıtlar yani muhasebe içi envanter işlemi o günün sonunda yapılır Kasada çıkan farkın nedeni aynı gün belirlenirse gerekli kayıt yapılarak Kasa denkleştirilir

Aynı gün belirlenmemesi durumunda ‘SAYIM ve TESELLÜM NOKSANI HESABI’ ve ‘SAYIM ve TESELLÜM FAZLALARI’ hesabına alınarak işlem yapılır

ÖRN: 1.11.2011 tarihinde kasada 2000 tl olduğu tespit edilmiş aynı gün kasa kalanı ise 2500 tl

a) farkın nedeni o gün yapılan işlemlerde bulunamamıştır

SAYIM TES NOKSANI                                    500

                    KASA                                                   500

b) farkın nedeni bankaya yatırılan parayı kaydetmeyi unutan muhasebecidir

BANKALAR HS.                                             500

                    SAYIM TES NOKSANI                               500

c) ay sonunda farkın nedeni bulunamadan sonuç hesaplarına aktarılmasına karar verilmiştir

DİĞER OLAĞAN DIŞI GİD. ZAR. HS.                    500

                    SAYIM TES NOKSANI                               500

ÖRNEK: 9.12.2011 tarihinde kasa mevcudu 3000 tl olarak tespit edilmiş kasa hesabının borç tarafının 12000 alacak tarafının ise 10000 olduğu görülmektedir

Kasada 3000 var ama hesaplarda 12000-10000= 2000 olması gerekiyor yani kasada 1000 tl lik bir fazlamız var

a)  fazladan bu 1000 tl nerden geldi sebebi anlaşılamamıştır

KASA                                                          1000

                    SAYIM TES FAZLALIKLARI                         1000

b) bu fazlalığın nedeni muhsebecinin alıcı bay Ahmet ten dan aldığı parayı kaydetmyi unutmasıdır

SAYIM TESEL FAZLALIKLARI                             1000

                    PERSONELDEN ALACAKLAR                         1000

c) söz konusu fazlalık nedeni belirlenemediği için sonuç hes. Aktarılarak yok ediliyor

SAYIM TESEL FAZLALIKLARI                             1000

                    DİĞER OLAĞANDIŞI KARLAR                       1000

101 ALINAN ÇEKLER HESABI:

Bu hesap gerçek ve tüzel kişiler tarafından işletmeye verilmiş olup, henüz tahsil için bankaya verilmemiş veya ciro edilmemiş olan çeklerin izlendiği hesaptır. İşletme çeki alıyorsa burada alınan çekler hesabı kullanılır.

 Örnek: İşletme 2.500 TL malı satmıştır, karşılığında çek almıştır.(KDV yoktur)

ALINAN ÇEKLER                                            2500

                    SATIŞLAR                                              2500

Örnek: İşletme 2.000 TL çekini bankadan peşin olarak tahsil etmiştir.

KASA                                                        2000

                    ALINAN ÇEKLER                                       2000

Örnek : Alıcı Ahmet Güçlü 48000 tl lik borcunu çekle ödüyor

ALINAN ÇEKLER                                            48000

                    ALICILAR                                              48000

Örnek : Bir gün önce alınan 5000 tl lik çek satıcı Ahmet Ceylan’a CİRO ediliyor

SATICILAR                                                   5000

                    ALINAN ÇEKLER                                        5000

  

 

102 BANKALAR HESABI:

Bu hesap, işletmelerin yurt içi ve yurt dışında banka ve benzeri finans kurumlarında açtırılan hesaplarına yatırılan ve hesaptan çekilen paraların izlendiği hesaptır.

Örnek: İşletme 20.000 TL nakiti bankaya yatırmıştır.

BANKALAR HS.                                                20000

                    KASA                                                    20000

Örnek: Bankadaki hesabımızdan 500 TL çekilmiştir.

KASA                                                          500

                    BANKALAR                                               500

Örnek: Alıcı Ahmet Burak borcuna karşılık işletmenin bankadaki hesabına 5000 tl para yatırmıştır

BANKALAR HS.                                                5000

                    ALICILAR                                                5000

Örnek: Satış nedeniyle daha önce alınmış olan 25.000 TL‘lik çek hesabına geçirilmek üzere aynı gün bankaya ciro ediliyor

BANKALAR HS.                                                25000

                    ALINAN ÇEKLER                                        25000

103 VERİLEN ÇEKLER VE ÖDEME EMİRLERİ HESABI (-): 

İşletmelerin üçüncü kişilere bankalardan çek ile veya ödeme emri ile yapacağı ödemeleri izlediği hesaptır. Verilen çekler hesabı pasif karakterli bir hesaptır yani varlık hesabı olmasına rağmen işleyişi kaynak hesapları şeklindedir. Yani artışlar alacağa, azalışlar borca kaydedilir. Hesabın yanındaki (-) işareti bu anlama gelmektedir.

 

Örnek: Bankaya, Satıcı Ahmet Ç. olan 100000 TL’lik borcu havalesi talimatı veriliyor. Banka havale işlemini 2 gün sonra gerçekleştiriliyor. Banka havale tutarı ve %0,4 komisyonu işletmenin hesabından alıyor.

Ödeme emri verildiğinde:

SATICILAR                                                    100000

                    VERİLEN ÇEK ÖDE. EMİR                            100000

Ödeme emri yerine getirildiğinde: 

VERİLEN ÇEK ÖDE. EMİR.                                    100000

GENEL YÖNETİM GİDERLERİ                                    400

                    BANKALAR                                             100400

108 DİĞER HAZIR DEĞERLER HESABI:

Nitelikleri itibarıyla hazır değer sayılan kredi kart çekimleri, pullar, vadesi gelmiş kuponlar, tahsil edilecek banka ve posta havaleleri gibi değerleri kapsar.