MİKRO İKTİSAT 2 - BÜTÇE DOĞRUSU

BÜTÇE DOĞRUSU

Tüketicinin geliri ve malların fiyatları sabit iken sabit gelirin tümünü harcayarak alabileceği mal bileşenlerini gösteren doğrudur

B noktası tüketicinin, belirtilen şartlar altında, satın alamayacağı bir mal demetini göstermektedir. Bütçe doğrusunun sağında kalan bütün noktalarda durum aynıdır. C noktasında tüketici gelirinin bir parçası kullanılmamıştır. Eksenlerle bütçe doğrusunun oluşturduğu üçgenin içindeki bütün noktalar tüketicinin satın alabileceği mal demetlerini göstermektedir. Ancak biz tüketicinin bütün gelirini bu iki mala harcayacağını varsaydığımız için tüketici daima bütçe doğrusu üzerindeki bir noktayı tercih edecektir.

Bütçe doğrusunun eğimi negatiftir ve X ve Y mallarının fiyatlarının birbirine oranına eşittir.

GELİR DEĞİŞMESİ VE BÜTÇE DOĞRUSU

Malların fiyatlarında bir değişme yokken tüketicinin gelirinde bir değişme olabilir. Gelirin artması bütçe doğrusunun paralel olarak sağ tarafa kaymasına yol açar. Paralellik şartı, bütçe doğrularının eğimlerinde, yani malların fiyatlarının birbirine oranda bir değişiklik olmadığı varsayımından doğmaktadır. Tüketicinin gelirinde, gene fiyatlar sabitken, bir azalma olursa bu defa bütçe doğrusu paralel olarak sol tarafa kayar.

 

FİYAT DEĞİŞMESİ VE BÜTÇE DOĞRUSU

  

KOLA fiyatı sabit ELMA fiyatındaki düşüş sonucunda bütçe doğrusunda daha fazla elma tüketilecek ve doğru sağa doğru kayacak

ELMA fiyatı sabitken KOLA fiyatının artması sonucu bütçe doğrusunda daha az kola tüketileceği için sola aşapı kayar

Bütçe Kısıtı Fonksiyonu (Bütçe Doğrusu):

Tüketicimizin parasal bütçesi M= 1000 birim TL,

X malı fiyatı ..........................Px= 50 birim TL,

Y malı fiyatı .........................Py= 40 birim TL olsun. Bu durumda tüketicimiz

 İki malı birlikte tüketme durumunda ise tüm bütçe olanağını iki mala bölüştürecektir. 

İki malın birlikte kullanıldığı durumda bütçe kısıtı  M=Px.X+Py.Y  biçiminde olacaktır. Elde ettiğimiz bu bütçe kısıtı denkleminden mallardan birini bağımlı değişken haline getirerek bütçe  fonksiyonunu elde edebiliriz.